Burn-on: de voorloper van burn-out

Werk je hard en blijf je maar doorgaan, terwijl je eigenlijk ontzettend moe bent? Ben je een perfectionist die maar moeilijk kan ontspannen? Dan heb je misschien een burn-on zonder het te beseffen. In haar boek ‘Burn-on: de functionerende burn-out’ legt Mieke Lannoey uit wat burn-on is, waarin het verschilt met burn-out, hoe je het kan herkennen en wat je eraan kan doen.

1. Wat zijn de signalen van burn-on?

Deze ‘rode vlaggen’ wijzen in de richting van een burn-on:

• Je zet je 100% in op je werk, ook al voel je je fysiek en mentaal heel moe. Je hebt een enorm prestatiedrang en bent trots dat je kan blijven doorgaan.
• Je hebt het gevoel dat je leven enkel nog draait rond werk, to do’s en verplichtingen, en dat je altijd van hot naar her aan het gaan bent.
• Je bent positief naar de buitenwereld toe. Je geeft de indruk dat alles goed gaat en dat je plezier hebt aan je werk, terwijl je eigenlijk neerslachtig bent.
• Je slaagt er niet meer in om echt te ontspannen. Je blijft mentaal bezig met wat er allemaal nog moet gebeuren.
• Je brengt minder tijd door met je geliefden dan je zou willen en bent vaak niet in het moment aanwezig als je bij hen bent.
• Je hebt het gevoel dat je mensen teleurstelt en voelt je hier schuldig over.
• Je kan moeilijk tijd maken voor vrienden of hobby’s. Alle leuke dingen van het leven verschuiven naar de achtergrond en je verwaarloost persoonlijke relaties.
• Je lijkt jezelf nog amper te herkennen. Je leeft niet meer in lijn met je waarden en hetgeen je echt belangrijk vindt.

2. Burn-on vs. burn-out: wat is het verschil?

De lijn tussen burn-on en burn-out is soms moeilijk te trekken. Toch zijn er 3 grote verschillen:

1. Mensen met een burn-out zijn emotioneel, mentaal en/of fysiek volledig uitgeput. Ze hebben een afkeer van hun werk, zijn negatief en twijfelen aan zichzelf op professioneel vlak. Mensen met een burn-on daarentegen hebben een enorme professionele drive. Hun werk is het enige waar ze nog energie voor kunnen opbrengen, ook al zijn ze enorm vermoeid. Ze hebben een grote prestatiedrang en blijven erin slagen om kwalitatief werk af te leveren.
2. Bij een burn-out vindt er een explosie plaats: de persoon stort plots volledig in. Van zo’n crash is geen sprake in het geval van een burn-on. In plaats van een explosie is er een implosie, waarbij de energie zich geleidelijk naar binnen keert. De crash blijft uit. 
3. Wie een burn-out heeft, kan met de beste wil van de wereld niet gaan werken. Het gaat gewoon niet meer. Het herstel kan weken tot jaren duren. Mensen met een burn-on blijven koste wat het kost functioneren alsof er niks aan de hand is. Het geeft hen een gevoel van trots. Ze vinden de ‘uit-knop’ niet meer en zijn verslaafd aan hun prestatie-ideaal.

3. Onderschat probleem

Burn-on is eigen aan deze tijd en veel mensen krijgen ermee te maken, ook onbewust. Een burn-on leidt niet tot een crash, maar de klachten zorgen ervoor dat je niet normaal kan functioneren: hoofdpijn, slaap- en geheugenstoornissen, overprikkeling, spierpijn,… Het gebeurt dat een burn-on na een tijdje overgaat in een burn-out. Maar er zijn ook mensen die jarenlang in een burn-on modus zitten zonder dat het tot een explosie komt. De ernst van het probleem wordt soms geminimaliseerd onder het mom van ‘ik doe mijn werk graag en we zijn toch allemaal wat moe en gestresseerd’. Je blijft wel functioneren met een burn-on, maar het is belangrijk om niet in de ontkenningsfase te blijven en je levensstijl te veranderen voor het te laat is.

4. Wat kan je doen?

Als je jezelf herkent in de hierboven beschreven symptomen, is het tijd om aan de alarmbel te trekken. Zo voorkom je dat het van kwaad naar erger gaat:

• Wees eerlijk met jezelf: durf toegeven dat het zo niet verder kan.
• Herschik je prioriteiten: wat is écht belangrijk voor jou?
• Investeer weer meer tijd in persoonlijke relaties.
• Zorg voor jezelf: besteed aandacht aan gezonde voeding, voldoende bewegen en een goede nachtrust.
• Wees niet te perfectionistisch: leg de lat lager voor jezelf.
• Zet rustmomenten in je agenda zodat je niet de hele dag bezig bent.
• Las een digitale detox in of verminder alleszins je gebruik van social media, zodat je minder geprikkeld wordt.
• Focus op nu: denk niet steeds aan wat hierna komt.
• Voel je je enorm neerslachtig en depressief? Als je er zelf niet uitkomt, ga je best met een therapeut praten.

Wil je meer weten over burn-on? Dan kan je het boek ‘Burn-on: de functionerende burn-out’ lezen, geschreven door Mieke Lannoey en uitgegeven bij AnkhHermes. Hierin gaat de auteur ook op zoek naar maatschappelijke verklaringen voor het fenomeen en deelt ze haar eigen burn-on verhaal en dat van anderen.