Vakantiedagen opsparen of opnemen?

Het einde van het jaar komt eraan en het is mogelijk dat je nog heel wat resterende vakantiedagen hebt. Ben je verplicht om deze op te nemen dit jaar of kan je ze laten overdragen of uitbetalen als je ze niet opneemt? En is het eigenlijk wel een goed idee om verlof op te sparen?

Wettelijke vakantiedagen

Arbeiders en bedienden hebben recht op 20 dagen wettelijke vakantie per jaar. Het is niet toegestaan om deze dagen over te dragen of te laten uitbetalen. Dus als je ze niet opneemt, ben je ze kwijt.

In geval van overmacht (bv. langdurige ziekte, arbeidsongeschiktheid, zwangerschapsverlof, burn-out) worden niet-opgenomen wettelijke vakantiedagen wel uitbetaald op het einde van het jaar.

De situatie is anders voor arbeiders: zij krijgen hun vakantiedagen niet uitbetaald door de werkgever maar in één keer door de vakantiedienst. Het vakantiegeld voor niet-opgenomen vakantiedagen wordt niet teruggevorderd. Arbeiders ontvangen dus altijd vakantiegeld voor al hun wettelijke vakantiedagen, ook al hebben ze die niet allemaal opgenomen in dat jaar.

Extralegale vakantiedagen

Naast wettelijke vakantiedagen heb je recht op andere vormen van vakantie, bijvoorbeeld arbeidsduurvermindering (ADV-dagen), anciënniteitsverlof of sector- of ondernemingsgebonden extralegale vakantiedagen. Voor deze dagen is de regeling anders dan voor wettelijke vakantiedagen. De werkgever mag hier zelf kiezen wat er gebeurt, en bijvoorbeeld vastleggen in het arbeidsreglement dat de dagen overdragen kunnen worden naar het volgende jaar.

Vakantie spreiden, goed voor je gezondheid

Het is dus aan te raden om je vakantie goed te spreiden doorheen het jaar, zodat je in december niet plots nog veel verlof moet opnemen. Dit is niet fijn voor je werkgever, omdat die natuurlijk rekening moet houden met de planning van alle werknemers. En dat kan tot problemen leiden als iedereen op hetzelfde moment verlof wil nemen.

Maar de belangrijkste reden om regelmatig vakantie in te lassen gedurende het jaar, is misschien wel je eigen gezondheid. Weekends volstaan gewoon niet om je batterijen volledig op te laden. Je hebt echt extra vrije dagen nodig om los te komen van je werk, hoe graag je je job ook doet. Het hoeft niet altijd een lange vakantie te zijn, één of enkele dagen eruit zijn doen al wonderen. Achteraf pluk je er de vruchten van, want je gaat dan extra fris en gemotiveerd weer aan de slag op het werk. Goed voor je productiviteit en concentratie, en je bent ook een aangenamere collega.

Moraal van het verhaal: wie zijn vakantiedagen goed spreidt, is niet alleen in orde met de wetgeving… maar wordt ook zelf gezonder én maakt anderen blij!